|
|
|
Deprem, Kayıplar ve Eşler Arası İlişkiler |
|
|
Yoğun stres yaratan herhangi bir
olaydan, deprem gibi bir afetten ya da aile içindeki kayıplardan sonra evli çiftler,
ilişkilerinde bazı gerginliklerin ortaya çıktığını görebilirler. Bu
gerginliklerin en önemli nedenlerinden biri, eşler arasındaki cinsiyet farklılıkları
ve toplumun erkek ve kadından beklediği farklı davranışlardır.
Aşağıda bu
gerginliklere neden olabilecek bazı nedenler sıralanmıştır. Bunları eşinizle
birlikte okuyarak ilişkinizi gözden geçirebilirsiniz. Hangi konularda ilişkinizi
yeniden ele almanız gerektiğine karar verebilirsiniz. Bu tür durumlarda, aile üyeleri
arasındaki ilişkilerin yakın olması olayın atlatılmasında yardımcı
olabilmektedir. Aile içinde duyguları paylaşmak ve destek olmak iyileşme sürecini
kolaylaştırır. olayın daha katlanılır hale gelmesinde yardımcı olabilir. Aile
içinde duyguların paylaşılması, eşlerin birbirlerine destek olması yaraların
sarılma sürecini kolaylaştırır. Çözümleri kendi başınıza bulmakta
zorlandığınızda ise bir uzmana başvurabilirsiniz.
- Yaşanan felaketler sonrası ortaya
çıkan bazı belirtiler: İçe kapanma, duyarsızlaşma gibi davranışlar; gerginlik
ya da öfke gibi duygular ilişkinizdeki yakınlığı engelleyebilir.
- Eşlerin olaylara yaklaşımlarındaki
farklılıklar: Size acı veren bir olaya biriniz duygusal olarak yaklaşırken
diğeriniz, daha çok mantıkla yaklaşabilir.
- Yararların sarılması dönemindeki hayal
kırıklıkları: Acı verici olaydan hemen sonra ortaya çıkan sorunlarınızı
birlikte çözmeye çalıştığınız halde, yaraların sarılması döneminin uzaması
ve ortaya çıkan engeller birbirinizi yıpratmanıza yol açabilir.
- Başa çıkma tarzlarının farklılığı:
Kadınlar, erkeklere göre duygularını daha fazla ve daha uzun süre gösterirler.
Yaşadıkları olayla baş edebilmek için olay ve duyguları hakkında konuşma yolunu
seçerler. Erkekler ise başa çıkma yolu olarak duygularını daha fazla içlerinde
tutup işlerine yönelmektedirler. Eşlerin yaşadıkları strese ve kayıplarına karşı
gösterdikleri tepkilerdeki bu farklılık, onların birbirlerini anlayışsızlıkla ya
da duyarsızlıkla suçlamalarına ve birbirlerinden uzaklaşmalarına yol açabilir.
- Cinsiyet rollerindeki farklılıklar:
Cinsiyete bağlı bazı beklentiler nedeniyle (örneğin “erkek adam ağlamaz”)
eşinizin ya da sizin deprem öncesi yaşamanıza dönme süreniz uzayabilir.
- Eşlerin, aralarındaki özel ilişkiye
öncelik vermeyişi: Yaşadığınız sarsıcı olay sonrasında hayatınızı yeniden
düzene sokma çabalarınız, işiniz ve çocuklarınızın sorunları, evliliğinize
zaman ayırmanızı güçleştirebilir.
- Acı veren olay sonrası yaşanan
sarsıntıyı atlatma hızındaki farklılık: Olayın sarsıntısını atlatıp
normal hayata dönme süresi birinizde daha kısa sürebilir ve olayın sarsıntısını
henüz atlatmamış eşinize, ihtiyacı olan ilgiyi vermekte güçlük çekebilirsiniz.
- Stresli olay sırasında evliliğin
içinde bulunduğu dönem: Yeni evli olmanız, aileye yeni bir çocuğun doğmuş
olması ya da herhangi birinizin emekliliği gibi önemli bir yaşam olayı, olayın
yarattığı sorunları arttırabilir.
- Eşlerin aynı anda tükenmesi:
Birbirinize en çok ihtiyaç duyduğunuz bir dönemde her ikinizin de birbirinize şefkat
göstermeye takati kalmamış olabilir.
- İlişkideki duygusal rollerin katı
sınırlarla ayrılmış olması: Bazen, eşinizin olaylardan çok etkilenmemesi ve
güçlü kalması için tüm sıkıntıları kendi üzerinize almış olabilirsiniz.
- Sıkıntılarla başaçıkma yollarının
kırıcı / zarar verici oluşu: Biriniz ya da her ikiniz başınıza gelen bu olayla
başa çıkmaya çalışırken alkol ya da ilaç kullanabilir, olay olmamış gibi
davranabilir ya da olay nedeniyle diğerini suçlayabilirsiniz.
- Acı veren olay öncesi var olan duygusal
sorunlar: Aranızdan birinin olay öncesinde de var olan bir ruhsal sorunu ya da
kişilik problemleri, yaşadığınız sıkıntıların normal bir süreç içinde
atlatılmasını engelleyebilir.
- Olay öncesinde var olan evlilik
sorunları: Aranızda daha önceden de var olan ve çözülmemiş evlilik sorunları,
acı verici olaydan sonra sıkıntılarınızı birlikte atlatma çabalarınızda zorluk
çıkarabilir ya da bu süreci imkansız hale getirebilir.
Aşağıdaki öneriler,
deprem gibi bir felaketle ve kayıplarınızla başa çıkmaya çalışırken, bir çift
olarak yaşadığınız sıkıntıları azaltmaya yardımcı olabilir. Bu tür afetler
sonrasında, eşler sıkıntılarını birlikte çözmeye çalışırken çok acı
çekiyor olsalar da bu ortak çabaları, hem kişisel olarak kendilerine olan
güvenlerinin artmasında hem de ilişkilerinin gittikçe gelişip olgunlaşmasında
büyük rol oynar.
* Aranızdaki ilişkide sizin için en
çok gerginlik yaratan sorunları belirleyin ve bunlara öncelik vererek çözüm
yollarını araştırın.* Aranızdaki sorunları eşinizin bir
suçu ya da hatası gibi değil, ailenizin birlikte çözmesi gereken bir sorun olarak
görmeye çalışın; eşinizi suçlamak yerine sorunun çözümünü araştırın. * Birbirinize karşı anlayışlı ve
hoşgörülü olun. * Birlikte yapacağınız bazı
aktiviteler bulmaya çalışın ve birlikte zaman geçirin.* Birbirinize şefkat gösterin.* Birbirinize olan sadakatinizi ve
yakınlığınızı her fırsatta tekrarlayın.* Birbirinizle konuşurken açık ve
dürüst olmaya çalışın.
* Gerek ailenizin içinde gerekse
ailenizin dışında size destek olabilecek kaynakları kullanmaya çalışın (bunlar,
yakın arkadaşlarınız, aile büyükleriniz, güvendiğiniz komşularınız, yeni
tanıştığınız ve sevdiğiniz başka çiftler veya psikolojik açıdan yardım
alabileceğiniz uzmanlar olabilir).
Project REBOUND
Ruh Sağlığı Bölümü, Los Angeles.
Türk Psikologlar Dernegi'nin eski çalışmalarından yararlanılmıştır. |
|